| "III Międzynarodowy Przeglad Ekslibrisu Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera "Katowice 2001"" Powiodło się. Przegląd doszedł do skutku i uznać go można za niezwykle udany. Zapoczątkowany przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w 1992 roku, kontynuowany w 1996 roku zapowiadał się na cykliczne kwadriennale. Niestety kłopoty finansowe przeszkodziły w kontynuacji konkursu. Od roku 2000 Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Katowicach włączona została w strukturę organizacyjną Biblioteki Śląskiej, która w 2001 roku przejęła przedsięwzięcie i zorganizowała Międzynarodowy Przegląd Ekslibrisu przy wsparciu ze strony miasta. Katowicki Przegląd Ekslibrisu jest wyjątkowy. Promuje najstarsze techniki graficzne, techniki wypukłodrukowe: drzeworyt i linoryt. Jest to niecodzienne zawężenie i przekonana jestem, że właściwe. Na wielu graficznych konkursach techniki te w konfrontacji z wklęsłodrukami często wypadają mniej atrakcyjnie. Jest to wynik ich pozornej prostoty, wynikającej z ograniczeń technicznych. Specyfika tych technik często nie pozwala pokazać całej gamy szarości jak w akwatincie czy mezzotincie, cienkich jak włos kresek jak w akwaforcie. Wypukłodrukowi graficy mnożą matryce chcąc stworzyć np. kolorowe lub monochromatyczne dzieło. Ciężko jest nałożyć wałkiem kilka kolorów na jedną płytę tak by było ono kolorystycznie zadawalające. Pod tym względem jest to efektywniejsze w technikach metalowych, gdzie swobodniej można nakładać farbę. Taki jest charakter klasycznych technik wypukłodrukowych. Zasługują one więc na ocenę we własnej klasie. Mało jest konkursów, które nagradzaja prace w ramach konkretnych technik (np. nagroda w dziedzinie płaskodruku, wklęsłodruku i wypukłodruku). Jedynym konkursem jaki znam, który wprowadził taki podział jest Biennele Ekslibrisu organizowane przez Międzynarodowe Centrum Exlibrisowe w Sint Niklaas w Belgii. Tym bardziej cieszy mnie fakt, że i w Polsce, i właśnie w Katowicach organizowany jest taki wyjątkowy przegląd, gdzie wypukłodruki mają równe szanse. Artyści z 24
krajów świata nadesłali prace na III Międzynarodowy Przeglad Ekslibrisu
Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera "Katowice 2001". Jury
Przeglądu w składzie: art.graf. Jan Szmatloch, art.graf. Pavel Hlavaty (Czechy), ks.
Henryk Pyka, dr Aleksandra Pethe, art.graf. Tadeusz Michał Siara, Magdalena Skóra,
Stefan Steller, Ilona Nowak (komisarz Przeglądu) postanowiło przyznać: Dodatkowo przyznano również Nagrodę Specjalną Dyrektora Biblioteki Śląskiej Vasilowi Kuravskiemu (Ukraina) oraz 2 wyróżnienia Towarzystwa Przyjaciół Książki (Oddział Śląski) dla Yvesa Peetersa (Belgia) i Evgenija Bortnikova (Rosja), a także wyróżnienie Muzeum Archidiecezjalnego w Katowicach dla Gyula Köhegyi (Węgry) Jury przyznało 18 Wyróznień Honorowych w postaci Dyplomów i Medali im. Pawła Stellera, które otrzymali: Salamon Arpad (Słowenia), Sonja Brys (Belgia), Elisabetta Diamanti (Włochy), Egbert Herfurth (Niemcy), Martin Manojlin (Czechy) Emil Moritz (Rumunia), Anuar Otegen-Tana (Kazachstan) Arvydas Pakalka (Litwa), Yves Peeters (Belgia), Arkady i Gennady Pugachevsky (Ukraina), Ella Tsyplyakova, Viktor Zastolsky, Iwan Żeliostow i Ewgenij Bortnikow (Rosja), Juliusz Szczęsny Batura i Marek Lercher (Polska), oraz moja skromna osoba pisząca ten artykuł. Uroczyste wręczenie nagród, medali i dyplomów nastąpiło podczas otwarcia wystawy prac nagrodzonych i wyróżnionych w III Przeglądzie. Wernisaż odbył się 22 marca 2002 roku o godz.14.00 w Galerii Holu Głównego Biblioteki Śląskiej w Katowicach. Na uroczystość wręczenia nagród i wernisaż przybyło sporo gości, chociaż samych laureatów stawiło się na ceremonii zaledwie czterech; trzech artystów z Polski (Hańderek, Gozdór, Seweryn) i jeden ze Sloweni (Arpad Salamon). Wystawa pokonkursowa - ciekawie zorganizowana. Prace każdego z nagrodzonych i wyróżnionych prezentowane były w osobnych antyramach. Była antyrama Agnieszki Gozdór, Małgorzaty Seweryn, Ewgenija Bortnikowa... itd. Reszta ekslibrisów zakwalifikowanych do wystawy musiała zadowolić się bliskim towarzystwem innych znaków. Ekspozycja pokonkursowa pokazała, że wypukłodruk nie jest ograniczeniem dla artystów wypowiadających się w tych technikach. To dobrodziejstwo pozwalające na czytelne w przekazie i formie, specyficzne przedstawienie ekslibrisowe. Prace nagrodzone to właśnie przejrzyste, oszczędne w formie, czarno-białe (Hańderek, Gozdór) lub podkreślone subtelnym kolorem, geometryczno-liternicze (Andriessen) ekslibrisy. Jak podkreśla Jan Szmatloch w tekście katalogu: "Poziom artystyczny i różnorodność katowickiego Przeglądu przekonuje, że ekslibris zachował tożsamość i wcale nie grozi mu manieryczna samozagłada, zaś prace nagrodzone i wyróżnione dają nadzieję, że autentyczne wartości tej formy graficznej będą przeważać". Taką i ja mam nadzieję czekając na kolejną edycję katowickiego, wypukłodrukowego kwadriennale. Małgorzata Seweryn "III
Międzynarodowy Przegląd Ekslibrisu Drzeworytniczego |
|
   |
|